Tarcza antykryzysowa cz.6 - dofinansowanie części kosztów

I. Dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników i zleceniobiorców (art. 15zzb)

1. Podmioty uprawnione - mikroprzedsiębiorcy, mali oraz średni przedsiębiorcy

O dofinansowanie kosztów działalności gospodarczej mogą ubiegać się przedsiębiorcy (osoby fizyczne, wspólnicy spółek cywilnych, spółki osobowe i kapitałowe), którzy spełniają następujące warunki:

• prowadzą działalność gospodarczą
• na skutek COVID-19 wystąpił spadek przychodów
• zatrudnia pracowników (w tym także np. zleceniobiorców)
• posiadających status mikro przedsiębiorcy, małego lub średniego przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców

2. Przedmiot dofinansowania – wynagrodzenie i składki

Przedmiotem dofinansowania jest część kosztów wynagrodzeń oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne następujących osób

a) która zgodnie z przepisami polskiego prawa pozostaje z pracodawcą w stosunku pracy (czyli pracownik na umowę o pracę)

b) Ustawę stosuje się odpowiednio do:

- osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 i 1495) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo która wykonuje pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną, jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń: emerytalnemu i rentowemu (czyli głównie zatrudniony na umowę zlecenie ale tylko z „pełnymi składkami”).

3. Dofinansowanie przysługuje tylko w następstwie skutków COVID-19 – spadek obrotów

Dofinansowanie kosztów przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia COVID-19, doszło do spadku obrotów gospodarczych. Istotne jest, aby można było wykazać związek przyczynowo -skutkowy pomiędzy spadkiem obrotów, a wystąpieniem COVID-19.
Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek:
- łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania,
- w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.
Za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.

Na potrzeby obliczenia spadku obrotów miesiące porównawcze mogą nie pokrywać się z miesiącami kalendarzowymi, przyjęte mogą zostać dowolne okresy 60-dniowe poprzedzające dzień złożenia wniosku. Odpowiedni dobór okresu porównawczego jest bardzo istotny dla podmiotów, które nie uzyskują regularnych dziennych przychodów. Sposób wyboru okresów porównawczych jest dyskryminujący dla przedsiębiorstw, które rozpoczęły działalność na początku roku 2019 i uzyskiwały w tym okresie niskie przychody.
Uwaga: Rok 2020 jest rokiem przestępnym (luty ma 29 dni), więc w przypadku przyjęcia do porównań okresów innych niż miesiące kalendarzowe należy uwzględnić, że okres 60 dni w roku 2019 może mieć inne daty dzienne niż porównawczy okres w roku 2020 np. przyjmując dzień 23.01 jako początek okresu porównawczego jako datę końcową należy przyjąć 24.03.2019 r. oraz odpowiednio 23.03.2020 r.

Przykłady wariantów liczenia obrotów:

1. Luty-Marzec 2020 r. do Luty-Marzec 2019 r.
2. Styczeń-Luty 2020 r. do Styczeń-Luty 2019 r.
3. 18.02.-17.04.2020 r. do 17.02-17.04.2019 r. (60 dni kalendarzowych) itd.

Wątpliwości budzi powiązanie uprawnienia do skorzystania z preferencji ze „zmniejszeniem sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym”. Takie sformułowanie ustawodawcy nie odnosi się do momentu powstania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie wiadomo, czy dla celów ustalenia wielkości zmniejszenia obrotu istotny jest moment fizycznej dostawy towarów, wystawienia faktury czy też otrzymania zapłaty. Nie wiadomo, jak powinny na tą wartość wpłynąć korekty przychodów dokonane w miesiącach następujących po miesiącu przyjętym do porównania. Sytuację komplikuje również możliwość wzięcia pod uwagę spadku sprzedaży w ujęciu ilościowym (sztuk towaru), a nie wartościowym.

4. Okres pobierania świadczeń – maksymalnie 3 miesiące

Świadczenia w/w przysługiwać będą przez łączny okres 3 miesięcy od daty złożenia wniosku.

Dofinansowanie jest wypłacane w okresach miesięcznych, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o zatrudnianiu w danym miesiącu pracowników objętych umową, oraz kosztach wynagrodzeń każdego z tych pracowników i należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, według stanu na ostatni dzień miesiąca, za który dofinansowanie jest wypłacane.

Rada Ministrów, w celu przeciwdziałania skutkom gospodarczym COVID-19, w drodze rozporządzenia, może przedłużyć ten okres, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz skutki nimi wywołane.

5. Wysokość dofinansowania

Wysokość dofinansowania uzależniona jest od skali spadku obrotów. Im większy spadek obrotów tym większe kwoty dofinansowania: 

6. Dodatkowe warunki otrzymania dofinansowania

Oprócz spełnienia warunków spadku przychodów w wyniku COVID-19 oraz zobowiązania się utrzymania zatrudnienia przedsiębiorca musi spełnić dodatkowe warunki:

1. nie może spełniać przesłanek do ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy, o których mowa w art. 11 lub art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe.
2. nie może zalegać w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.

Dofinansowanie przyznawane jest na podstawie umowy ze starostą. W zamian za przyznane środki przedsiębiorca zobowiązuje się do utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową przez okres dofinansowania oraz przez okres równy temu okresowi (otrzymanie dofinansowania do wynagrodzeń przez 3 miesiące zobowiązuje do utrzymania zatrudnienia przez kolejne 3 miesiące). Ustawa przewiduje możliwość przedłużenia okresu finansowania w drodze rozporządzenia.

7. Utrzymanie zatrudnienia nawet przez 6 miesięcy

Przedsiębiorca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową, przez okres dofinansowania oraz, po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi (czyli 1+1, 2+2 lub 3+3)

W przypadku niedotrzymania warunku w/w, przedsiębiorca zwraca dofinansowanie bez odsetek, proporcjonalnie do okresu nieutrzymania w zatrudnieniu pracownika, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania starosty.

8. Wniosek o dofinansowanie

Wniosek o dofinansowanie przedsiębiorca składa do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru. Niezbędne jest zatem ciągłe weryfikowanie daty ogłoszenia naboru wniosku przez poszczególne powiatowe urzędy pracy oraz złożenie go w odpowiednim momencie.

Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia z instrumentami antykryzysowymi, które są przyznawane na podstawie umowy ze starostą mogą wystąpić dodatkowe utrudnienia, które nie są przewidziane w ustawie, a zostaną ujęte we wzorach umów.

UWAGA! Na stronie Powiatowego Urzędu Pracy we Wrocławiu dnia 16.04.2020 r. został ogłoszony komunikat o naborze wniosków.
W innych powiatach należy spodziewać się również ogłaszania naboru wniosków w najbliższych dniach, ale decyzja o ogłoszeniu naboru i kwocie środków posiadanych w dyspozycji przez poszczególne Powiatowe Urzędy Pracy podejmowana jest autonomicznie przez każdy z nich.
W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku podpisywana jest umowa, która reguluje warunki otrzymania dofinansowania i okoliczności powodujące konieczność zwrotu otrzymanego dofinansowania (umowa jest dostępna pod  linkiem wskazanym powyżej).

9. Wpływ na inne instrumenty antykryzysowe – pomoc tylko z jednego tytułu

Wsparcie stanowi pomoc publiczną, mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce w kontekście trwającej epidemii COVID-19, beneficjent jest zobowiązany do deklarowania otrzymanej pomocy publicznej w przypadku składania wniosku o inne instrumenty pomocowe (np. korzystanie z dofinansowania miejsc pracy dokonywanych przez wojewódzkie urzędy pracy, czy też umorzenie całkowite lub częściowe składek ZUS należnych od wynagrodzeń pracowników).
Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty prowadzenia działalności gospodarczej zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.

10. Uwagi końcowe

Z uwagi  na błyskawiczny termin wprowadzania zmian, dużą istotność nowych regulacji oraz ich nieprecyzyjność informuję, że wnioski i zalecenia które przekazujemy Państwu, mimo zachowania największej staranności, mogą być obarczone błędami lub być nieprecyzyjne. Sukcesywnie będziemy uszczegóławiać informacje i przekazywać wyjaśnienia i komunikaty podawane przez władze publiczne.

UWAGA! Złożenie wniosku nie gwarantuje uzyskania dofinansowania. Dopiero pozytywna decyzja PUP i podpisanie umowy daje pewność uzyskania wsparcia w/w.  

UWAGA! Złożenie wniosku o dofinansowanie nie wymaga zawierania z pracownikami żadnych porozumień i uzgodnień. Złożenie wniosku przez przedsiębiorcę nie musi być poprzedzone  również (chociaż może) obniżką str. 6
wymiaru czasu pracy lub zmniejszeniem wysokości wynagrodzenia pracownika.

Należy również pamiętać, że w przypadku otrzymania dofinansowania przedsiębiorca będzie musiał zatrudniać danego pracownika jeszcze przez okres 3 miesięcy po okresie otrzymywania dofinansowania pod rygorem jego zwrotu w tej części która dotyczyła pracownika zwolnionego.    
 

II. Dofinansowanie kosztów działalności gospodarczej przedsiębiorcy samozatrudnionego (art. 15zzc)

1. Podmioty uprawnione

O dofinansowanie kosztów działalności gospodarczej mogą się ubiegać osoby fizyczne, które spełniają następujące warunki:

• prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą (wydaje się że również wspólnicy spółki cywilnej)
• nie zatrudniają pracowników (wydaje się, że warunek ten dotyczy tylko niezatrudniania pracowników, a nie niezatrudniania np. zleceniobiorców) 
• na skutek COVID-19 wystąpił spadek przychodów.

2. Przedmiot dofinansowania

Dofinansowanie dotyczy części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Jest to zapis ogólny, ustawodawca nie wprowadził regulacji dotyczących jakich dokładnie kosztów dotyczy dofinansowanie.

3. Dofinansowanie przysługuje tylko w następstwie skutków COVID-19 – spadek obrotów

Dofinansowanie kosztów przysługuje,, gdy w następstwie wystąpienia COVID-19, doszło do spadku obrotów gospodarczych.  Istotne jest, aby można było wykazać związek przyczynowo -skutkowy pomiędzy spadkiem obrotów, a wystąpieniem COVID-19.
Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek:
- łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania,
- w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.
Za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.
Na potrzeby obliczenia spadku obrotów miesiące porównawcze mogą nie pokrywać się z miesiącami kalendarzowymi, przyjęte mogą zostać dowolne okresy 60-dniowe poprzedzające dzień złożenia wniosku. Odpowiedni dobór okresu porównawczego jest bardzo istotny dla podmiotów, które nie uzyskują regularnych dziennych przychodów jak np. osoby realizujące umowy B2B. Sposób wyboru okresów porównawczych jest dyskryminujący dla przedsiębiorstw, które rozpoczęły działalność na początku roku 2019 i uzyskiwały w tym okresie niskie przychody.

Uwaga: Rok 2020 jest rokiem przestępnym (luty ma 29 dni), więc w przypadku przyjęcia do porównań okresów innych niż miesiące kalendarzowe należy uwzględnić, że okres 60 dni w roku 2019 może mieć inne daty dzienne niż porównawczy okres w roku 2020 np. przyjmując dzień 23.01 jako początek okresu porównawczego jako datę końcową należy przyjąć 24.03.2019 r. oraz odpowiednio 23.03.2020 r.

Przykłady wariantów liczenia obrotów:

1. Luty-Marzec 2020 r. do Luty-Marzec 2019 r.
2. Styczeń-Luty 2020 r. do Styczeń-Luty 2019 r.
3. 18.02.-17.04.2020 r. do 17.02-17.04.2019 r. (60 dni kalendarzowych) itd.

Wątpliwości budzi powiązanie uprawnienia do skorzystania z preferencji ze „zmniejszeniem sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym”. Takie sformułowanie ustawodawcy nie odnosi się do momentu powstania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie wiadomo, czy dla celów ustalenia wielkości zmniejszenia obrotu istotny jest moment fizycznej dostawy towarów, wystawienia faktury czy też otrzymania zapłaty. Nie wiadomo, jak powinny na tą wartość wpłynąć korekty przychodów dokonane w miesiącach następujących po miesiącu przyjętym do porównania. Sytuację komplikuje również możliwość wzięcia pod uwagę spadku sprzedaży w ujęciu ilościowym (sztuk towaru), a nie wartościowym.

4. Okres pobierania świadczeń – maksymalnie 3 miesiące

Świadczenia w/w przysługiwać będą przez łączny okres 3 miesięcy od daty złożenia wniosku.

Dofinansowanie jest wypłacane w okresach miesięcznych, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o prowadzeniu działalności w danym miesiącu, za który dofinansowanie jest wypłacane.

Rada Ministrów, w celu przeciwdziałania skutkom gospodarczym COVID-19, w drodze rozporządzenia, może przedłużyć ten okres, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz skutki nimi wywołane.

5. Wysokość dofinansowania

Wysokość dofinansowania uzależniona jest od skali spadku obrotów w badanym okresie roku 2020 w stosunku do analogicznego okresu 2019 r. Im większy spadek obrotów tym większe kwoty dofinansowania.

Dofinansowanie przyznawane jest na podstawie umowy ze starostą. W zamian za przyznane środki przedsiębiorca zobowiązuje się do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres, na który przyznane zostało dofinansowanie, oraz po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi (jeżeli dofinansowanie zostanie przyznane na okres 3 miesięcy oznacza to obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej przez okres 6 miesięcy). Ustawa przewiduje możliwość przedłużenia okresu finansowania w drodze rozporządzenia.

6. Dodatkowe warunki otrzymania dofinansowania

Oprócz spełnienia warunków spadku przychodów w wyniku COVID-19 przedsiębiorca musi spełnić dodatkowe warunki:

1. nie może spełniać przesłanek do ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy, o których mowa w art. 11 lub art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe.
2. nie może zalegać w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.

Przedsiębiorca jest obowiązany do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres, na który przyznane zostało dofinansowanie, oraz po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi (łącznie przynajmniej 6 miesięcy przy korzystaniu z dofinansowania przez 3 miesiące), chyba że okres dofinansowania zostanie przedłużony w związku z sytuacją epidemiologiczną.

7. Wniosek o dofinansowanie

Wniosek o dofinansowanie przedsiębiorca składa do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru. Niezbędne jest zatem ciągłe weryfikowanie daty ogłoszenia naboru wniosku oraz złożenie go w odpowiednim momencie.

Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia z instrumentami antykryzysowymi, które są przyznawane na podstawie umowy ze starostą mogą wystąpić dodatkowe utrudnienia, które nie są przewidziane w ustawie, a zostaną ujęte we wzorach umów.

8. Niedotrzymanie warunków umowy

W przypadku nieprowadzenia działalności gospodarczej przez okres objęty umową przedsiębiorca jest obowiązany do zwrotu otrzymanego dofinansowania bez odsetek, proporcjonalnie do okresu nieprowadzenia działalności gospodarczej, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania starosty.

9. Wpływ na inne instrumenty antykryzysowe

Wsparcie stanowi pomoc publiczną, mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce w kontekście trwającej epidemii COVID-19, beneficjent jest zobowiązany do deklarowania otrzymanej pomocy publicznej w przypadku składania wniosku o inne instrumenty pomocowe.

Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty prowadzenia działalności gospodarczej zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.
 

Mariusz Raszczyk
Doradca podatkowy nr 07166
Wieloletni współpracownik RESET2
Prowadzi biuro rachunkowe VERUM