Tarcza antykryzysowa 4.0 cz.2

1. Praca zdalna

W ramach przeciwdziałania COVID-19, pracodawcy mogą przez określony czas polecić pracownikom wykonywanie pracy zdalnej, czyli pracy poza miejscem jej stałego wykonywania. Co ważne, szczególna regulacja pracy zdalnej ma charakter czasowy. Przepis obowiązuje do 4 września 2020 r.

Praca zdalna może być w szczególności wykonywana:

• przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, lub
• dotyczyć wykonywania części wytwórczych lub usług materialnych.

Katalog ma charakter przykładowy i nie wyklucza wykorzystania środków komunikacji elektronicznej.

Wykonywanie pracy zdalnej może zostać polecone, jeżeli pracownik ma umiejętności, możliwości techniczne i możliwości lokalowe do wykonywania takiej pracy, a rodzaj powierzanej pracy na to pozwala.

Pracodawca powinien zatem zweryfikować, czy te wymagania są spełnione. Może na przykład odebrać od pracownika oświadczenie, że ten posiada wystarczające możliwości lokalowe. Jednak jeżeli pracownik zgłosi brak możliwości świadczenia pracy w miejscu zamieszkania, pracodawca powinien wyznaczyć pracownikowi inne miejsce wykonywania pracy zdalnej.

Narzędzia i materiały potrzebne do wykonywania pracy zdalnej oraz obsługę logistyczną pracy zdalnej ma zapewnić pracodawca. Pracownik może używać środków pracy, których nie zapewnił mu pracodawca pod warunkiem, że umożliwia to poszanowanie i ochronę informacji poufnych oraz innych tajemnic prawnie chronionych – w tym tajemnicy przedsiębiorstwa lub danych osobowych – a także informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę.

W ramach uprawnień kierowniczych pracodawca może zobowiązać pracownika wykonującego pracę zdalną do prowadzenia ewidencji wykonanych czynności, uwzględniającą w szczególności opis czynności, datę i czas ich wykonania. Zlecając prowadzenie ewidencji, pracodawca powinien wskazać formę (na przykład elektronicznie) i częstotliwość jej sporządzania.

2. Obniżenie wymiaru czasu pracy pracownika lub objęcie pracownika przestojem ekonomicznym (art.15gb)

Nowododany art. 15gb reguluje możliwość skorzystania przez pracodawcę, u którego wystąpił spadek przychodów ze sprzedaży towarów lub usług w następstwie wystąpienia COVID-19 i w związku z tym wystąpił istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń. Przedsiębiorca, u którego wystąpią ww. przesłanki może:

1. obniżyć wymiar czasu pracy pracownika,  maksymalnie o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalane na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy pracownika przed jego obniżeniem;
2. objąć pracownika przestojem ekonomicznym, z zastrzeżeniem, że pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, nie niższe jednak niż w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.

Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się w porozumieniu.

W porozumieniu określa się co najmniej:

1. grupy zawodowe objęte przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy;
2. obniżony wymiar czasu pracy obowiązujący pracowników;
3. okres, przez jaki obowiązują rozwiązania dotyczące przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy.

3. Zawieszenie obowiązków pracodawcy związanych z tworzeniem lub funkcjonowaniem ZFŚS, odpisami podstawowymi oraz wypłatą świadczeń urlopowych (art. 15ge)

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń pracodawca może zawiesić obowiązki:

1. tworzenia lub funkcjonowania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
2. dokonywania odpisu podstawowego,
3. wypłaty świadczeń urlopowych

Jeżeli u pracodawcy działają organizacje związkowe reprezentatywne, zawieszenie powyższych obowiązków następuje w porozumieniu z tymi organizacjami związkowymi.

4. Dofinansowanie ze środków FGŚP wynagrodzeń pracowników nieobjętych przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy w następstwie COVID-19 (art. 15gg)

Wprowadzony przepis art. 15gg ma na celu umożliwienie otrzymania wsparcia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych także przez te podmioty, które pomimo spadku obrotów gospodarczych w następstwie epidemii COVID-19 nie zdecydowały się na objęcie pracowników przestojem ekonomicznym lub przestojem wynikającym z art. 81 Kodeksu pracy albo obniżeniem wymiaru czasu pracy. Nowa regulacja zakłada dofinansowanie wynagrodzenia pracowników do wysokości połowy tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku o przyznanie świadczenia. Dofinansowanie nie będzie jednak przysługiwać do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o przyznanie świadczenia, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.

Uwaga:
Z literalnego brzmienia przepisów wynika, że z dofinansowania mogą skorzystać również podmioty, które korzystały z dofinansowania do kosztów wynagrodzeń w miesiącach kwiecień – czerwiec.
Przeciwnego stanowiska jest Wojewódzki Urząd Pracy we Wrocławiu (wyjaśnienia w tej sprawie zamieszczono na portalu).

Informujemy o możliwych problemach z otrzymaniem dofinansowania w w/w przypadkach. Zalecamy tym, którzy zdecydują się na ponowne występowanie z wnioskiem o dofinansowanie na podstawie artykułu 15gg, na pracowników w stosunku do których otrzymali już dofinansowanie, o poinformowanie WUP o uprzednio otrzymanej dotacji.

5. Przesunięcie terminu płatności opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste

Nowelizacja zakłada przesunięcie ustawowego terminu płatności opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa i nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego za rok 2020 na dzień 31 stycznia 2021 r.

6. Instrument pomocowe dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą z wykorzystaniem nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność jednostek samorządu terytorialnego

W stosunku do podmiotów, których kondycja finansowa uległa pogorszeniu w związku z epidemią COVID-19, należna za 2020 r. opłata z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej będzie podlegała zmniejszeniu proporcjonalnie do liczby dni, w których obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego albo stan epidemii. Ponadto w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w najem, dzierżawę lub użytkowanie na okres co najmniej 3 miesięcy organ nie będzie pobierał od przedsiębiorcy, którego kondycja finansowa uległa pogorszeniu w związku z epidemią COVID-19, należności z tego tytułu za okres trzech kolejnych miesięcy po dokonaniu stosownego zgłoszenia.

Analogiczne uprawnienia będą mogły zostać przyznane także przedsiębiorcom będącym użytkownikami wieczystymi, najemcami, dzierżawcami lub użytkownikami nieruchomości należących do zasobu jednostki samorządu terytorialnego pod warunkiem podjęcia stosownej uchwały przez właściwą radę gminy, radę powiatu lub sejmik województwa.

7. Kary umowne związane z realizacją zamówień publicznych

W dodanym art. 15r1 wprowadzono wyłączenie możliwości dokonywania przez zamawiających potrąceń kar umownych zastrzeżonych na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z wynagrodzenia wykonawcy, a także możliwości dochodzenia zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania danej umowy o udzielenie zamówienia publicznego. Wyłączenie dotyczy jedynie sytuacji, gdy zdarzenie, w związku z którym zastrzeżono karę umowną, nastąpiło w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.

8. Zmiany w zakresie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników (art. 15zzb) - Powiatowy Urząd Pracy

Na mocy znowelizowanych przepisów obowiązku utrzymania zatrudnienia nie stosuje się w przypadku rozwiązania umowy o pracę przez pracownika objętego umową o dofinansowanie, rozwiązania z nim umowy o pracę na podstawie art. 52 Kodeksu pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy tego pracownika, w okresie, na który przyznane zostało dofinansowanie. W przypadku gdy przedsiębiorca na miejsce tego pracownika zatrudni inną osobę zostaje ona objęta umową o dofinansowanie.

W miejsce dotychczasowego obowiązku składania oświadczeń o stanie zatrudnienia przedsiębiorca zobowiązany będzie poinformować powiatowy urząd pracy w formie oświadczenia o każdej zmianie danych mających wpływ na wysokość wypłacanego dofinansowania w terminie 7 dni roboczych od dnia uzyskania informacji o jej wystąpieniu.

Mariusz Raszczyk
Doradca podatkowy nr 07166
Wieloletni współpracownik RESET2
Prowadzi biuro rachunkowe VERUM