System e-TOLL

1. Koniec systemu viaTOLL

Od 1 października 2021 r. system e-TOLL jest jedynym systemem do wnoszenia opłaty elektronicznej. Od tego dnia nie działa system viaTOLL oraz urządzenia viaBOX i viaAUTO. Dotychczasowi użytkownicy tych urządzeń powinni korzystać z aplikacji mobilnej e-TOLL PL lub urządzeń pokładowych kompatybilnych z e-TOLL. Należy pamiętać aby wyrejestrować się z systemu viaTOLL. Może to zrobić zarówno przed - jak i po 30 września. Na odzyskanie kaucji za urządzenie pokładowe (tzw. OBU/viaBOX) oraz przeksięgowanie środków z rachunku viaTOLL użytkownicy mają czas do 30 września 2022 r. Informacje jak wyrejestrować się z viaTOLL dostępne są na stronie etoll.gov.pl. Użytkownicy pojazdów ciężkich (dopuszczalna masa całkowita powyżej 3,5 tony oraz autobusy) muszą zarejestrować się w e-TOLL i wybrać urządzenie do przekazywania danych geolokalizacyjnych (urządzenie pokładowe OBU/ZSL lub aplikację mobilną e-TOLL PL).

2. Pobór opłat na autostradach A2 i A4 (pojazdy lekkie)

Użytkownicy pojazdów lekkich (dopuszczalna masa całkowita poniżej 3,5 tony tj. auta osobowe, dostawcze, motocykle) mogą korzystać z manualnego sposobu poboru opłat do 30 listopada 2021 r. Po tej dacie manualny system zostanie wyłączony, a na państwowych autostradach Konin-Stryków (A2) i Wrocław-Sośnica (A4) przejazd będzie odbywał się w trybie „free flow”, bez zatrzymywania się przed bramkami.

Kierowcy samochodów osobowych, którzy od 1 grudnia br. nie będą korzystać z aplikacji e-TOLL PL lub z urządzeń pokładowych do przekazywania danych geolokalizacyjnych, opłacą przejazd poprzez zakup biletu autostradowego (e-biletu).

Użytkownicy motocykli od 1 grudnia 2021 r. będą mogli opłacać przejazdy w aplikacji e-TOLL PL lub kupując bilet autostradowy.

3. Ulga podatkowa na zakup urządzenia e-TOLL

W ustawach o podatkach dochodowych zostały dodane przepisy określające tzw. ulgę e-TOLL (ulgę na zakup urządzeń lokalizacyjnych). Ulgę tę określają przepisy art. 38ea ustawy z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej u.p.d.o.p., art. 52ja ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f., oraz art. 57aa ustawy z 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – dalej u.z.p.d.

W ramach ulgi e-TOLL podatnicy mogą odliczać wydatki na zakup urządzeń lokalizacyjnych:

1. od dochodu z innych źródeł niż zysk kapitałowy (w przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych);
2. od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (w przypadku podatników podatku dochodowego od osób fizycznych innych niż korzystający z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych według skali podatkowej lub w formie podatku liniowego);
3. od dochodu działów specjalnych produkcji rolnej;
4. od przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (w przypadku podatników korzystających z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu).

W ramach ulgi e-TOLL odliczeniu podlegają:

1. wydatki na nabycie zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego, przy czym:
   1. przez zewnętrzny system lokalizacyjny rozumie się zewnętrzny system lokalizacyjny, o którym mowa w art. 13i ust. 3a ustawy z 21.03.1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 470 ze zm.) – dalej u.d.p., wykorzystywany do poboru opłaty elektronicznej za pomocą Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS,
   2. przez urządzenie pokładowe rozumie się urządzenie pokładowe, o którym mowa w art. 13i ust. 3a u.d.p., wykorzystywane do poboru opłaty elektronicznej za pomocą Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS,
   3. przez opłatę elektroniczną rozumie się opłatę elektroniczną, o której mowa w art. 13ha u.d.p.;
2. opłaty z tytułu umowy na obsługę zewnętrznego systemu lokalizacyjnego albo urządzenia pokładowego, o której mowa w art. 13i ust. 3b zdaniu drugim u.d.p.;
3. opłaty z tytułu umowy leasingu, najmu lub dzierżawy zewnętrznego systemu lokalizacyjnego albo urządzenia pokładowego lub innej umowy o podobnym charakterze, na podstawie której taki system albo takie urządzenie zostały oddane do używania.

W ramach ulgi e-TOLL odliczeniu podlegają wyłącznie wydatki poniesione przez podatników w 2021 r. Wydatki i opłaty podlegają odliczeniu w ramach ulgi e-TOLL tylko wówczas, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie.

Wydatki i opłaty podlegają odliczeniu w ramach ulgi e-TOLL w kwotach netto i do wysokości kwoty stanowiącej iloczyn 500 zł oraz liczby zewnętrznych systemów lokalizacyjnych lub urządzeń pokładowych, przy czym liczba tych systemów lub urządzeń nie może być większa niż liczba pojazdów, które wykonały w 2021 r. co najmniej jeden przejazd, za który podatnik, a w przypadku podatników będących wspólnikami spółki niebędącej osobą prawną – ta spółka, uiścili opłatę elektroniczną z wykorzystaniem tego zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego.

Uwaga!

Odliczenia dokonuje się w ramach zeznania:

1. CIT składanego za rok 2021 – w przypadku podatników CIT stosujących jako rok podatkowy rok kalendarzowy;
2. CIT składanego za rok podatkowy obejmujący dzień 31.12.2021 r. – w przypadku podatników CIT stosujących rok podatkowy inny niż rok kalendarzowy;
3. PIT-36, PIT-36L lub PIT-28 za 2021 r. – w przypadku korzystających z ulgi podatników PIT

Skorzystanie z tej ulgi nie ogranicza możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych dotyczących środków zewnętrznych systemów lokalizacyjnych oraz urządzeń pokładowych jako środków trwałych.

4. Przetwarzanie danych przez system e-TOLL

Administratorem danych e-TOLL jest Krajowa Administracja Skarbowa oraz Ministerstwo Finansów. Aplikacja jest zintegrowana z bazą CEPIK (na podstawie numeru rejestracyjnego pojazdu ustalane są automatycznie takie dane jak marka i model) oraz systemem SENT monitorującym przewóz towarów wrażliwych.

Pojawiają się zatem istotne wątpliwości, czy dane z systemu e-TOLL nie zostaną wykorzystane przez organy podatkowe w kontrolach i postępowaniach podatkowych. Jak donosi Puls Biznesu „[…] Dane z aplikacji mogą posłużyć np. do kontrolowania, czy dany pojazd w określonym czasie rzeczywiście był wykorzystywany do celów służbowych, związanych z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy, czy może do celów prywatnych. Ponieważ organy skarbowe uzyskają precyzyjną informację o celu podróży, dane z geolokalizacji mogą być wykorzystane do kwestionowania konkretnych faktur za paliwo, przedstawionych przez firmę jako koszt uzyskania przychodu. Pokusa wykorzystania informacji pozyskanych z systemu e-Toll do weryfikacji podatników może być bardzo silna […]”

Mariusz Raszczyk
Doradca podatkowy nr 07166
Wieloletni współpracownik RESET2
Prowadzi biuro rachunkowe VERUM