Nowy JPK - dodatkowe wyjaśnienia cz. 1

1. „Refakturowanie” usług transportowych (oznaczenie GTU_13)

Jak wynika z udzielonych na stronie Ministerstwa Finansów odpowiedzi na pytanie w sytuacji, w której podatnik nie świadczy odrębnej usługi transportu towarów tylko dostawę towarów, a usługa transportu towarów jest dodatkowym kosztem tej dostawy oznaczenie GTU_13 nie ma zastosowania. Jeżeli faktura dokumentuje dostawę kilku towarów, które powinny być oznaczane różnymi GTU np. metale szlachetne i urządzenia elektroniczne to nie wpływa to na oznaczenie GTU_13 tak długo jak transport nie stanowi odrębnej usługi i służy jedynie realizacji podstawowego świadczenia jakim jest dostawa towaru.

Należy również zwrócić uwagę, że GTU_13 (Sekcja H PKWiU 2015 symbol ex 49.4, ex 52.1) nie obejmuje usług kurierskich 13 (PKWiU 53), a więc nawet jeżeli dane świadczenie uznawane jest prze podatnika jako świadczenie odrębne od dostawy towarów i w następstwie tego stwierdzenia refakturowane jako usługa transportowa, to jeżeli jest realizowana za pośrednictwem kuriera to oznaczenie GTU_13 nie powinno być brane pod uwagę.

W naszej ocenie, pojawiające się w prasie opinie w zakresie oznaczania GTU_13 wykazanej na fakturze usługi transportu, będącej de facto świadczeniem pomocniczych w ramach głównego świadczenia (dostawy towaru lub świadczenia usługi) wynikają z błędnego rozumienia przez autorów takich artykułów pojęcia świadczeń złożonych. W pierwszej kolejności należy ustalić, czy mamy do czynienia z dostawą towarów i usługą transportową jako świadczeniem towarzyszącym. Jeżeli występuje świadczenie złożone polegające głównie na dostawie towaru to obciążenie nabywcy kosztami transportu nie generuje obowiązku oznaczenia GTU_13 nawet w przypadku, gdy obciążenie takie jest wyszczególnione jako osobna pozycja na fakturze VAT. Jak czytamy w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 czerwca 2019 r. I FSK 661/17 „Organ winien w szczególności uwzględnić, że przepisy ustawy o PTU nie sprzeciwiają się wykazaniu na fakturze w osobnych pozycjach kilku różnych świadczeń składających się na usługę kompleksową.”

2. Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju (oznaczenie SW)

Według definicji zamieszczonej w art. 2 pkt 23 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług dalej u.p.t.u. pod pojęciem sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa dokonywana jest na rzecz:

a) podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9 u.p.t.u., lub

b) innego niż wymieniony w lit. a podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej.

W praktyce gospodarczej najczęściej ze sprzedażą wysyłkową mamy do czynienia w przypadku dostaw towarów realizowanych przez „polskiego” podatnika podatku VAT na rzecz osób fizycznych, mających miejsce zamieszkania na terytorium innego kraju UE.

Na mocy art. 106b ust. 1 pkt 2 u.p.t.u., podatnik w takim przypadku obowiązany jest wystawić fakturę dokumentującą każdą sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, bez względu na status nabywcy. Faktura taka powinna zostać w JPK_V7 oznaczona jako „SW” )oczywiście dotyczy faktur wystawionych od 1.10.2020 r.

3. Faktury do paragonów (FP)

Z dniem 1 października 2020 r. stan prawny w zakresie wystawiania faktur do wcześniej wystawionych paragonów ulegnie zmianie. Jak stanowić będzie dodany od tego dnia art. 109 ust. 3d u.p.t.u. faktury, o których mowa w art. 106h ust. 1-3 u.p.t.u., (a więc faktury dotyczące sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej) są ujmowane w ewidencji VAT, a w konsekwencji w nowym pliku JPK_VAT w okresie rozliczeniowym, w którym zostały wystawione. Jednocześnie te same faktury nie zwiększają wartości sprzedaży oraz podatku należnego za okres, w którym zostały ujęte w ewidencji (nie zwiększają wartości sprzedaży gdyż paragon na podstawie którego wystawiana jest faktura został już rozliczony dla celów podatku VAT w raporcie miesięcznym z kasy fiskalnej zawierającym m.in. tą sprzedaż)

Użycie przez ustawodawcę zwrotu "sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej" – a nie "sprzedaży podlegającej obowiązkowi zaewidencjonowania zastosowaniu kasy rejestrującej" – oznacza, że fakturami w/w, są zarówno faktury wystawione na rzecz:

- podatników (paragony z NIP powyżej 450 zł) jak również
- osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych (niezależnie od kwoty).

UWAGA! Paragony o wartości sprzedaży do 450 zł wystawiane na rzecz podatników (tzw. faktury uproszczone) nie podlegają odrębnemu raportowaniu w ramach JPK i oznaczaniu „FP”. Zgodnie z obecnymi wyjaśnieniami MF do takich „paragonów” nie wystawia się faktur, ponieważ pełnią one samoistnie rolę faktury. Na podstawie przepisów epizodycznych (przejściowych) „faktury uproszczone” do 31.12.2020 r. nie są wykazywane w JPK. Jeżeli obowiązywanie przepisu nie zostanie przedłużone od 1 stycznia 2021 r. podatnicy będą zobowiązani do ujmowania faktur uproszczonych w JPK.

Oznacza to, że od 1 października 2020 r.:

1. w ewidencji VAT oraz w nowym pliku JPK_VAT trzeba będzie odrębnie wykazywać wszystkie faktury wystawione do sprzedaży udokumentowanej paragonem, oznaczając każdą z nich oznaczeniem "FP".
Stanowisko to znajduje potwierdzenie w opublikowanych przez Ministerstwo Finansów odpowiedzi na pytania dotyczące nowego pliku JPK_VAT, gdzie przeczytać można, że "faktury (z oznaczeniem "FP"), wystawione na żądanie osoby fizycznej, są objęte zakresem art. 109 ust. 3d ustawy o podatku od towarów i usług", jak również że "faktury (z oznaczeniem "FP") wystawione na rzecz rolników ryczałtowych są objęte zakresem art. 109 ust. 3d ustawy o podatku od towarów i usług" oraz na pytanie zadane przez podatnika „W jaki sposób ujmować faktury wystawione do paragonu, jeżeli nabywcą jest podatnik w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług?” Ministerstwo Finansów udzieliło odpowiedzi „Faktury wystawione do paragonów (z oznaczeniem „FP”) należy ujmować w ewidencji za okres, w którym zostały wystawione. Faktury te nie zwiększają wartości sprzedaży oraz podatku należnego w okresie, w którym zostały wystawione.”

2. dla celów prowadzonej ewidencji VAT oraz obowiązku przesyłania nowego pliku JPK_VAT przyjmować się będzie, że wartość sprzedaży i kwota podatku z tytułu takiej sprzedaży zostały wykazane w raporcie dobowym i miesięcznym z kasy rejestrującej i tym samym wyłącza to konieczność zmniejszania obrotu wykazanego w tych raportach o kwoty wynikające z ujmowanych w ewidencji VAT faktur wystawianych do sprzedaży udokumentowanej już wcześniej przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Mariusz Raszczyk
Doradca podatkowy nr 07166
Wieloletni współpracownik RESET2
Prowadzi biuro rachunkowe VERUM