Zmniejszenia i zwiększenia podstawy opodatkowania wynikające ze złych długów wykonywane są automatycznie w momencie rozliczania odpowiedniej deklaracji rocznej na załączniku CIT/WZ (PIT/WZ), które opisano szczegółowo w rozdziałach:

• CIT: Złe długi - CIT/WZ

• PIT-5: Złe długi - PIT/WZ

• PIT-5L: Złe długi - PIT/WZ

Załącznik CIT/WZ (PIT/WZ) bazuje na ewidencji płatności, którą należy prowadzić w oknie KASA/BANK za pomocą raportów kasowych i bankowych.

Jeśli nie zgadzamy się z zmniejszeniami/zwiększeniami utworzonymi automatycznie przez program na załączniku CIT/WZ (PIT/WZ), możemy je poprawić, z tym że takiej poprawy należy dokonać na istniejących pozycjach utworzonych automatycznie poprawiając na nich tylko kwotę. Dzięki temu zostanie zachowane powiązanie ze źródłowymi dokumentami i nasze zmiany będą automatycznie uwzględniane przy zmniejszeniach/zwiększeniach związanych np. z zapłatą złych długów w kolejnych latach.

Na załączniku CIT/WZ (PIT/WZ) uwzględniane są tylko faktury zakupu i sprzedaży zaksięgowane w rejestrach, które mają włączony parametr Złe długi (korekta kosztów/przychodów). Program traktuje takie faktury jako w całości wpisane w koszty uzyskania przychodów (za wyjątkiem kwot zaksięgowanych na kontach oznaczonych jako "Nie stanowi kosztów uzyskania przychodu" oraz "Zakup środków trwałych"). Oznacza to, że np. w przypadku niezapłaconych faktur kosztowych:

• Faktura z zakupem towarów handlowych zaksięgowana na konto rozliczenia magazynu będzie, w przypadku nie uregulowania zobowiązania, w całości potraktowana jako zły dług, nawet jeśli nie została jeszcze w całości zaliczona w koszty, bo towar z niej pochodzący nie został jeszcze w całości sprzedany. Dzieje się tak dlatego, że trudno obliczyć faktyczny udział w kosztach przychodów takich faktur i co za tym idzie proporcjonalne skorygowanie kosztów w odpowiedniej wysokości w przypadku braku zapłaty. Jeśli nie zgadzamy się z takim sposobem wyliczania, możemy w rejestrze, w którym księgowane są faktury handlowe wyłączyć pole Złe długi - korekta kosztów/przychodów i ujmować takie faktury na załącznikach PIT/WZ lub CIT/WZ samodzielnie. Problem ten dotyczy również wszelkich innych faktur zakupu niezaksięgowanych bezpośrednio na konta kosztowe.

• Faktury zakupu rozliczane przy użyciu współczynnika sprzedaży mieszanej oraz prewspółczynnika traktowane są jako złe długi zawsze w całości, bez uwzględnienia nieodliczanej części VAT na korekcie dekretu. W opisywanej sytuacji program zawsze rozlicza takie dokumenty tak, jakby w Ustawienia - Ustawienia kont na zakładce Podatki w sekcji VAT od zakupów Prewspółczynnik/SM wyłączone było pole Rozbijać, niezależnie od jego faktycznego ustawienia dla pozostałych typów wpisów.

• Faktury księgowane przy użyciu dostępnej w oknie KSIĘGA opcji Samochód (F4) również pojawiają się na CIT/WZ (PIT/WZ) zawsze w całości, bez brania pod uwagę ewentualnej części zwiększającej koszty z tytułu nieodliczonej części VAT.

• Mechanizm zmniejszania/zwiększania podstawy opodatkowania o złe długi nie obejmuje korekty dokonanych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych zakupionych na niezapłacone w terminie faktury. Takie zmniejszenia/zwiększenia należy wykonywać samodzielnie bezpośrednio na załączniku CIT/WZ (PIT/WZ).

Aby sprawdzić jakie korekty podstawy opodatkowania z tytułu złych długów wystąpią w zadanym okresie można skorzystać z raportu Należności i zobowiązania - Złe długi z zaznaczonym parametrem CIT (lub PIT jeśli firma jest osobą fizyczną). Zawiera on listę niezapłaconych faktur, dla których w zadanym okresie nastąpi przekroczenie terminu płatności o 90 dni. Z zestawienia można korzystać na bieżąco przy zamykaniu poszczególnych miesięcy lub kwartałów. Na jego podstawie można wpisać ręcznie w rozliczeniu podatku dochodowego w tych miesiącach/kwartałach odpowiednie kwoty zmniejszeń. Pozwoli to na bieżące uwzględnianie złych długów w zaliczkach za poszczególne okresy. Takie ręczne zmniejszenia zostaną pózniej na koniec roku automatycznie doprecyzowane na podstawie załącznika CIT/WZ (PIT/WZ).

UWAGI:

1. W rozliczeniu poszczególnych miesięcy na deklaracji CIT lub PIT nie ma potrzeby wyszczególniania osobno zmniejszenia i zwiększenia. Zamiast tego wystarczy sumaryczne zmniejszenie, czyli suma netto wykazywana na zestawieniu złych długów. Właściwe wykazanie zmniejszeń i zwiększeń, uwzględniające zmniejszenia wykazywane w tyrakcie roku, pojawi się w ostatnim miesiącu/kwartale na podstawie załącznika CIT/WZ lub PIT/WZ.
2. Zestawienie należy zawsze wykonywać za okres od początku roku obrotowego do końca rozliczanego miesiąca/kwartału. Dzięki temu będzie ono uwzględniało ewentualne zapłaty za wykazywane w poprzednich okresach niezapłacone faktury.
3. W kolejnych miesiącach wpisujemy różnicę w stosunku do kwoty wpisanej w poprzednim miesiącu. Np. jeśli zestawienie złych długów netto wykazuje w poszczególnych okresach:
   • od 01.01 do 31.01: 5000
   • od 01.01 do 28.02: 4000 (kwota się zmniejszyła w związku z dokonanymi w tym okresie zapłatami za złe długi wykazywane w poprzednim okresie)
   • od 01.01 do 31.03: 6000
   to w poszczególnych miesiącach deklaracji CIT lub PIT należy wpisać w zminejszenia podstawy opodatkowania odpowiednio:
   • styczeń: 5000 (narastająco 5000)
   • luty: -1000 (narastająco 4000)
   • marzec: 2000 (narastająco 6000)

Na szczególną uwagę zasługuje rozliczanie faktur korygujących. Księgując fakturę korygującą należy powiązać ją z korygowaną fakturą wybierając odpowiedni dokument w polu Korekta do na zakładce Inne. W przypadku wielu korekt do tej samej faktury w polu Korekta do wybieramy we wszystkich korektach tą samą oryginalną fakturę - nie wybieramy poprzedniej korekty.

Korekta "na minus", czyli zmniejszająca wartość oryginalnej faktury:

• zmniejszenia/zwiększenia podstawy opodatkowania ze złych długów naliczane są na oryginalnej fakturze z uwzględnieniem faktur korygujących, nie są naliczane na fakturach korygujących - oznacza to, że w opisie pozycji na załączniku CIT/WZ (PIT/WZ) będzie zawsze numer i data faktury oryginalnej

• aby mechanizm działał prawidłowo należy wykonać odpowiednią kompensatę płatności, tzn. zapłacić w całości fakturę korygującą i w odpowiedniej części fakturę korygowaną:

  • jeśli zaewidencjonowaliśmy płatności przy pomocy raportów kasowych lub bankowych w oknie KASA/BANK, to nie ma potrzeby wykonywania żadnych dodatkowych czynności

  • jeśli nie zaewidencjonowaliśmy płatności przy pomocy raportów kasowych lub bankowych w oknie KASA/BANK, to kompensatę wykonujemy bezpośrednio w rozrachunkach kontrahenta za pomocą funkcji Skojarz.

Korekta "na plus", czyli zwiększająca wartość oryginalnej faktury:

• zmniejszenia/zwiekszenia podstawy opodatkowania ze złych długów naliczane są bezpośrednio na fakturze korygującej, nie są naliczane na oryginalnej fakturze i ewentualnych wcześniejszych fakturach korygujących - oznacza to, że w opisie pozycji na załączniku CIT/WZ (PIT/WZ) będzie numer i data faktury korygującej

• jeśli po fakturze korygującej "na plus" wystawiono kolejne korekty "na minus", to rozliczane są one razem z tą fakturą korygującą, a nie z fakturą oryginalną.